Ο γλύπτης Σπυρίδων Ντασιώτης γεννήθηκε το 1967 στην Πρασιά Ευρυτανίας, όπου και έζησε μέχρι τα επτά του χρόνια, προτού η οικογένειά του πάρει την απόφαση να μετακομίσουν, για λόγους βιοποριστικούς, στον Αλίαρτο Βοιωτίας. Τα ασυνήθιστα σχήματα και η πλαστικότητα τον εντυπωσίαζαν από παιδί. Από νωρίς είχε μέσα του μια επιθυμία να δημιουργήσει κάποιο είδος μορφών. Δημιουργεί τις σκέψεις του, τις ανησυχίες του, τους προβληματισμούς του σε πηλό, ξύλο, μάρμαρο και πέτρα. Πνεύμα ανήσυχο και ευαίσθητο, δίνει στα άψυχα υλικά πνοή και υπόσταση, τα μετουσιώνει σε σημεία αναφοράς.
Κεντρικό του έργο το «Πάρκο των Ψυχών», στην Πάρνηθα, απέναντι από το παλιό Σανατόριο, όπου χρησιμοποίησε ως πρώτη ύλη σμιλεμένους καμένους κορμούς από την πυρκαγιά στο βουνό το ‘07. Το 2003 οργανώθηκε η πρώτη του έκθεση γλυπτικής στην πινακοθήκη Χίου, σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Πραγματοποιήθηκαν επίσης παρουσιάσεις έργων του σε δημόσιους χώρους καθώς και σε ομαδικές εκθέσεις. Έργα του βρίσκονται στο Ναυτικό Μουσείο Καρδαμύλων Χίου, στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Αχαρνών, στο Πάρκο Τρίτση στην Αθήνα, στην Πάρνηθα κ.α.
Τα «Ευρυτανικά Νέα» αναδημοσιεύουν σήμερα μέρος από μια πρόσφατη, ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε ο Σπ. Ντασιώτης στο ιστολόγιο lifonomy.wordpress.com και τον Γιώργο Πατσιλίβα.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ποια είναι τα κοινά σημεία ενός γλυπτού σου με τον άνθρωπο και τη ζωή;
Είναι η ίδια η ζωή, αυτό που ζω, αυτό που προσπαθώ να φτιάξω, αν είμαι θλιμμένος φτιάχνω τη θλίψη, αυτό που νιώθω κάθε στιγμή, τη χαρά, τον έρωτα, την ανθρώπινη μορφή! Αυτά είναι μερικά κοινά στοιχεία!
Τι σε επηρέασε και σε οδήγησε στην τέχνη της γλυπτικής;
Η μοναξιά! Ζούσα στη βόρεια πλευρά της Χίου σε χωριά ερημωμένα από τη μετανάστευση, συμβιώνοντας με πρόσφυγες Μικρασιάτες και Χιώτες που ήταν μεγάλης ηλικίας, ήμουν από τους νεότερους τότε και η έντονη μοναξιά μου έδωσε ένα ισχυρό κίνητρο να κάνω μία απόδραση!
Οπότε ήθελες να διοχετεύσεις και να αναλάβεις μια καλλιτεχνική δράση αλλά δεν γνώριζες μέχρι τότε την κατεύθυνση;
Είχα ασχοληθεί με τη ζωγραφική λίγο παραπάνω ενώ μου άρεσε να πλάθω με καθημερινά υλικά από μικρό παιδί, όμως δεν υπήρχαν τα μέσα για καλλιτεχνικές δραστηριότητες, δούλευα στο δάσος αργότερα, έβλεπα πράγματα, σκεφτόμουνα το ξύλο… Έγραφα ποιήματα στην Αλίαρτο εκεί που μεγάλωσα αλλά είχα πάντα μια αμφιβολία, έπαιξαν μεγάλο ρόλο οι άνθρωποι και οι συνθήκες στη Βολισσό και στη Χίο αργότερα που με γνώρισαν και με αγάπησαν πάρα πολύ και οι ιστορίες των Μικρασιατών που ήρθαν, πώς έφυγαν, πώς ξανάρθαν, τον διωγμό και τον ξεριζωμό που υπέστησαν. Επίσης οι ντόπιοι κάτοικοι της Χίου που ασχολούνταν με τη γη, το βουνό, με το δάσος, τη θάλασσα, με επηρέασαν βαθιά.
Παρακολουθώ πόσο σε χάραξαν οι συναναστροφές σου και ειδικά με τους πρόσφυγες…
Οι Μικρασιάτες και γενικά οι πρόσφυγες είναι ταχυδρόμοι της Ιστορίας, έτσι τους αποκαλώ, μεγάλο κεφάλαιο για την Ελλάδα, οι μετακινήσεις των λαών είναι δημιουργία πολιτισμού και κατ’ επέκταση θεωρώ πως δεν χρειάζεται να μπαίνει ο φόβος για τους πρόσφυγες, ο ισχυρός πολιτισμός δεν έχει φόβο!
Σε επηρέασε και κάποιο πρόσωπο ή μόνος σου ανακάλυψες τη δεξιότητα σου αυτή; Ήταν μια ανάγκη;
Ναι, ήμουν νέος τότε και δεν ήξερα που να κατευθυνθώ. Με επηρέασε η γυναίκα μου που είμαστε μαζί 25 χρόνια, έβλεπε το ταλέντο μου και με παρακίνησε, είδε μέσα μου μία ενέργεια, μία δύναμη, μια δημιουργία, για αυτό και το δεύτερο γλυπτό μου είναι η γυναίκα μου!
Και το πρώτο σου γλυπτό;
Είναι η απόδραση που σπάει τα κάγκελα. Ή όλα ή τίποτα, το έχω σαν φυλαχτό!
Γιατί κυρίως «ξύλο»;
Ασχολούμαι με το ξύλο γιατί έχω μικρό χώρο, κάνει λιγότερο θόρυβο, δεν ενοχλεί τους γύρω. Το αγαπάω όμως τόσο πολύ, νομίζω ότι έχει μπει μέσα στο σώμα μου κάτι από αυτό, πιστεύω ότι έχει συνείδηση, η «συνείδηση του ξύλου» όπως λέω! Και πιστεύω πολλές φορές ότι μέσα σε κάθε κορμό ξύλου βρίσκεται το έργο και με περιμένει να το ανακαλύψω, να το εμφανίσω και να το αποκαλύψω!
Ποια στοιχεία παράγουν τέχνη και τα ενσωματώνεις στα έργα σου;
Η καθημερινότητα, ένα ζευγάρι που φιλιέται, ένας παππούς και μια γιαγιά που κρατιούνται χέρι-χέρι μετά από 50-60 χρόνια συμβίωσης, είναι απίστευτο! Έναν άνθρωπο θλιμμένο αν σκεφτείς τι περνάει, όταν σκέφτεσαι το πρόβλημα του, τα συναισθήματα που ζει ο καθένας μας, να γίνεσαι καλύτερος… Όλα αυτά είναι τέχνη! Η μεγαλύτερη τέχνη βέβαια είναι η έγκυος γυναίκα! Έχει βγάλει την καρδιά της και έχει βάλει μια άλλη μέσα!!!
Πού γεννήθηκες;
Γεννήθηκα στο χωριό Πρασιά Ευρυτανίας. Οι παραστάσεις μου εκεί είναι μέχρι τα επτά μου χρόνια, έντονες με την έννοια της δυσκολίας για επιβίωση και της πολύ μεγάλης αγάπης και προστασίας των γονιών μου. Υπάρχει η εικόνα από τις πρώτες δύο σχολικές τάξεις και θυμάμαι σαν όνειρο να διαβάζουμε δίχως ρεύμα με την λάμπα πετρελαίου και τα έξι αδέρφια μαζί, σε ένα δωμάτιο που κοιμόμασταν κιόλας, πάντα θα με συγκινούν αυτά τα στοιχεία…
Και γιατί έφυγες τόσο μικρός από τον τόπο αυτό;
Για βιοποριστικούς λόγους και αναζήτηση καλύτερων συνθηκών, φύγαμε οικογενειακώς και πήγαμε στην Αλίαρτο Βοιωτίας. Εκεί είναι το μέρος που ανδρώθηκα. Οι πρώτοι ανεκπλήρωτοι έρωτες, τα μαθητικά μου χρόνια, οι φιλίες μου, η θλίψη του κάμπου -ένα στοιχείο που υπάρχει μέσα μου όταν δημιουργώ και χαίρομαι διότι η θλίψη είναι για μένα κάτι δημιουργικό. Εκεί είναι η οικογένειά μου, τα αδέρφια μου, εκεί επιστρέφω, στο πατρικό μου σπίτι που το αγαπάω.
Μετά λόγω της δουλειάς μου πήρα μετάθεση στη Χίο στη Διεύθυνση Δασών, πέντε χρόνια στη Βολισσό και άλλα έξι στην πόλη, τα πιο δημιουργικά χρόνια της ζωής μου, εκεί μεγάλωσα κατά κάποιον τρόπο, έζησα μόνος μου και εκεί ασχολήθηκα με την ξυλογλυπτική και που θέλω να ασχολούμαι πλέον για πάντα! Γνώρισα απίστευτους ανθρώπους, Χιώτες, Μικρασιάτες που ένιωθες τον πολιτισμό που κουβαλάγανε, την κουλτούρα τους, την ευγένεια, το μίγμα του Μικρασιάτη με του ντόπιου Χιώτη, που μου άρεσε πολύ! Ο τρόπος που μιλάνε, που τραγουδάνε, αυτή είναι και η πρώτη έκθεση που έκανα στη Δημοτική Πινακοθήκη της Χίου που γνώρισε μεγάλη επιτυχία και έτσι με έμαθαν ακόμα περισσότερο
Σπύρο, μιλάς με πολλή αγάπη για όλα αυτά τα μέρη και τους ανθρώπους…
Για μένα πατρίδα είναι τα μέρη που πέρασα, εκεί που ξυπνάω και είναι ωραία, αυτά είναι πατρίδα. Και τώρα, ενώ μένω στον Περισσό, ένα κομμάτι μέσα μου είναι στις Αχαρνές, εκεί που ήμουν –πάλι λόγω της εργασίας μου- και δημιούργησα και με αγάπησαν οι άνθρωποι. Αυτά τα τέσσερα μέρη είναι οι πατρίδες μου και πιστεύω πως στο μέλλον θα έχω και άλλες!
Τι θεωρείς σημαντικό στα έργα σου;
Με ενδιαφέρει η μνήμη, να ανασύρω από τη λήθη γεγονότα!
Πες μου παραδείγματα…
Ένα είναι και το πιο κεντρικό έργο μου, το «Πάρκο των Ψυχών». Βρίσκεται απέναντι από το πρώην Σανατόριο της Πάρνηθας, εκεί έζησε και ο Ρίτσος, ίσως ο μεγαλύτερος Έλληνας ποιητής , στο μέρος αυτό έγραψε και την «εαρινή συμφωνία». Ένα μέρος που «ξυπνάει» μνήμες! Επίσης σε μαρμάρινο ανάγλυφο ενός δασοφύλακα που είχε δολοφονηθεί από λαθροθήρες υπενθυμίζω τη σημασία της προστασίας της φύσης και τον αδικοχαμένο άνθρωπο μέσω της προσφοράς του στη φύση μαζί με τη θυσία του…
Μου αφήνεις την εντύπωση μιας πικρίας για ό,τι συμβαίνει στον κόσμο, ότι νιώθεις ένα βαρύ φορτίο.
Θυσιάζω τον εαυτό μου στη μοναξιά, θεωρώ τον εαυτό μου συνυπεύθυνο και εφόσον δεν δίνω λύση δεν θέλω μια ψεύτικη χαρά με τροφή, με αντικείμενα… Δεν αντέχω να ξέρω πως άνθρωποι πνίγονται, πεθαίνουν από πείνα και εγώ να κάνω ρεβεγιόν, άμα μάλιστα είμαι σε παρέα που θα παραγγείλει ψάρια φοβάμαι πως θα αισθανθώ σα να τρώμε παιδάκια… Και τα ίδια έλεγα και έκανα και πριν 25 χρόνια, όσοι με ξέρουν νομίζουν πως γεννήθηκα γέρος. Τίποτα υλικό δεν μου ανήκει… Τρελαίνομαι με τους μεγάλους σε ηλικία ανθρώπους που δεν τους επιτρέπουν να ζήσουν στο πέρας της ζωής τους με αξιοπρέπεια, αυτό και αν βγάζει τέχνη… Τα πεζοδρόμια να δούμε είναι απαράδεκτα, λες και δεν είναι για ανθρώπους, πόσοι άνθρωποι είναι κλεισμένοι μέσα στα σπίτια τους επειδή έχουν κάποια αναπηρία και δεν έχουν πρόσβαση;
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Σπυρίδων Ντασιώτης γεννήθηκε το 1967 στην Πρασιά Ευρυτανίας. Μεγάλωσε στην Αλίαρτο Βοιωτίας , έζησε και εργάστηκε στη Χίο η οποία τον σημάδεψε δημιουργικά και καλλιτεχνικά.
Τα ασυνήθιστα σχήματα και η πλαστικότητα τον εντυπωσίαζαν από παιδί. Από νωρίς είχε μέσα του μια επιθυμία να δημιουργήσει κάποιο είδος μορφών. Δημιουργεί τις σκέψεις του, τις ανησυχίες του, τους προβληματισμούς του σε πηλό, ξύλο, μάρμαρο και πέτρα.
Στο επίκεντρο της δημιουργίας του βρίσκεται ως σημείο αναφοράς η ανθρώπινη μορφή και γενικότερα ο άνθρωπος και η θέση του στο φυσικό περιβάλλον οι αντιδράσεις και τα πάθη του.
Στις 1-7-2003 οργανώθηκε η πρώτη του έκθεση γλυπτικής στην πινακοθήκη Χίου σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Πραγματοποιήθηκαν επίσης παρουσιάσεις έργων του σε Δημόσιους χώρους καθώς και σε ομαδικές εκθέσεις. Έργα του βρίσκονται στο Ναυτικό Μουσείο Καρδαμύλων Χίου, στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Αχαρνών, στο Πάρκο Τρίτση στην Αθήνα, στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας, στον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και σε ιδιωτικούς χώρους.
