Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024

ev media-logo

Ο Αυτισμός αυξάνεται με ρυθμούς επιδημίας ή απλώς αρχίζουμε να τον αναγνωρίζουμε καλύτερα; Γράφει η Κλέσιορα Μαρία, Ψυχολόγος του ΚΔΑΠ-ΜΕΑ «Ανεμώνη»

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού στις 2 Απριλίου, οι περισσότεροι από εμάς θα τύχει να πάρουμε λίγες ακόμα πληροφορίες για αυτή τη σοβαρή διαταραχή που έγινε γνωστή σχετικά πρόσφατα, καθώς άρχισε να μελετάται από τους ειδικούς τη δεκαετία του 1940. Τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της διαταραχής είναι οι δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση, στην επικοινωνία, στο συμβολικό-φανταστικό παιχνίδι και εκδήλωση περιορισμένων, επαναλαμβανόμενων, στερεοτυπικών συμπεριφορών, με τις δυσκολίες αυτές να εκδηλώνονται πριν τα 3 πρώτα έτη ζωής.

autismos-kid1

Όμως ο αυτισμός από μια μυστηριώδης και σπάνια διαταραχή, όπως θεωρούνταν τις προηγούμενες δεκαετίες, στις μέρες μας αποτελεί μια διαταραχή, η συχνότητα των διαγνώσεων της οποίας αυξάνεται συνεχώς. Σήμερα τα στατιστικά δεδομένα καταγράφουν, υπολογίζοντας όλα τα σύνδρομα του φάσματος του αυτισμού και τις άτυπες μορφές, το ποσοστό των 90 αυτιστικών ατόμων στις 10.000 του γενικού πληθυσμού. Και το ερώτημα που γεννάται είναι : «Τα περιστατικά αυτισμού αυξάνονται με ρυθμούς επιδημίας ;».

Μέχρι σήμερα δεν έχει καθοριστεί με ακρίβεια η αιτία εκδήλωσης του αυτισμού, γεγονός που οδηγεί στη δυσκολία των ειδικών να εξηγήσουν με σιγουριά το λόγο αύξησης της συχνότητας εκδήλωσης της διαταραχής. Διάφορες ερμηνείες-θεωρίες έχουν προταθεί για την εκδήλωση των διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών, στις οποίες περιλαμβάνεται και ο αυτισμός.

Κατά καιρούς και μετά τον ορισμό της διαταραχής ως νευρο-ψυχιατρικής, έχουν θεωρηθεί ύποπτοι για την εκδήλωση της διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες, οι οποίοι είναι συνδεδεμένοι με τον σύγχρονο τρόπο ζωής π.χ. εντομοκτόνα, περιβαλλοντική ρύπανση, εμβόλιο MMR κα.. Όλοι αυτοί οι παράγοντες μελετούνται συνεχώς χωρίς όμως να έχουμε ακόμη τεκμηριωμένες αποδείξεις της «ενοχής» κάποιου ή κάποιων από αυτούς για την συνεχώς αυξανόμενη συχνότητα εκδήλωσης της διαταραχής.

Από την άλλη πλευρά με την ανάπτυξη της επιστήμης και τη συνεχή πραγματοποίηση ερευνών, η γνώση μας γύρω από τον αυτισμό αυξάνεται συνεχώς. Τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία γίνεται πλέον η διάγνωση της διαταραχής όχι μόνο έχουν προσδιοριστεί με μεγάλη ακρίβεια, αλλά έχουν και διευρυνθεί, με αποτέλεσμα να θεωρούνται αυτιστικοί και άνθρωποι που έχουν σε εξαιρετικά ελαφριά μορφή την διαταραχή.

Οι ειδικοί σήμερα γνωρίζουν πολύ περισσότερα για τη διαταραχή και έχουν στη διάθεσή τους αξιόπιστα εργαλεία για την αξιολόγηση και τη διάγνωση. Πέρα από τους ειδικούς καλύτερη γνώση για τη διαταραχή έχουν και οι περισσότεροι γονείς, οι οποίοι στις μέρες μας είναι πολύ πιο ευαισθητοποιημένοι, αναγνωρίζουν γρήγορα τα πρώιμα σημάδια της διαταραχής και είναι πιο πρόθυμοι να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό όταν τους προβληματίζει κάτι στην συμπεριφορά του παιδιού τους.

Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι όσο καλύτερα γνωρίζουμε τον αυτισμό τόσο πιο γρήγορα και αξιόπιστα κάνουμε τη διάγνωσή του. Επομένως η αύξηση της συχνότητας εκδήλωσης της διαταραχής, σύμφωνα με κάποιους ειδικούς, οφείλεται περισσότερο στον σαφή προσδιορισμό και αναγνώριση της συγκεκριμένης διαταραχής, κάτι που δεν γινόταν παλαιοτέρα, παρά στην αύξηση της συχνότητας εκδήλωσης της διαταραχής αυτής καθ΄ αυτής.

Παρόλο που δεν υπάρχει μια σαφής απάντηση στο αρχικό μας ερώτημα, το θετικό και ουσιαστικό στοιχείο είναι ότι η συνεχής έρευνα γύρω από τον αυτισμό οδήγησε σε σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της πρώιμης διάγνωσης και των θεραπευτικών παρεμβάσεων. Οι παρεμβάσεις, οι οποίες εφαρμόζονται σήμερα για την αντιμετώπιση της διαταραχής, μπορούν να έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στην βελτίωση των ικανοτήτων των αυτιστικών ατόμων σε διάφορους τομείς, οδηγώντας έτσι στη γενικότερη βελτίωση της καθημερινής ζωής τόσο των αυτιστικών ατόμων, όσο και των οικογενειών τους.

 

 Κλέσιορα Μαρία

 Ψυχολόγος του ΚΔΑΠ-ΜΕΑ «Ανεμώνη»