Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024

ev media-logo

ΒΙΒΛΙΟ. Οι Περιπέτειες του Ώγκι Μαρτς, του Σολ Μπέλοου (Καστανιώτης, 864 σελ.)

754

Οι "Περιπέτειες του Ώγκι Μαρτς" είναι ένα εμβληματικό λογοτεχνικό έργο, ένα απ’ τα σημαντικότερα βιβλία της αμερικανικής λογοτεχνίας. Και είναι αυτό ακριβώς που λέει και ο τίτλος, δηλαδή οι κωμικές και πνευματικές περιπέτειες ενός νεαρού Αμερικανοεβραίου από τη δεκαετία του '20 ως τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, από το Σικάγο του μεσοπολέμου ως την ατέλειωτη και απρόβλεπτη περιπλάνηση στο Μεξικό και την Ευρώπη. Ο Ώγκι, σαν σύγχρονος Οδυσσέας, γνωρίζει διαφορετικές «ποικιλίες» ανθρώπων, γυρνάει από δουλειά σε δουλειά κι από σχέση σε σχέση, φιλοσοφεί, μορφώνεται μέσα απ’ το διάβασμα και την ίδια τη ζωή, προσαρμόζει τον εαυτό του σε όλες τις καταστάσεις σαν χαμαιλέοντας και, χωρίς να έχει ιδιαίτερες βλέψεις, παραμένει πάντοτε αισιόδοξος, διατηρώντας άσβεστη την πίστη του στην καλή πλευρά της ζωής.

Εδώ ο νομπελίστας συγγραφέας Σολ Μπέλοου χτίζει σταδιακά μια μπαρόκ νέο-Οδύσσεια, χρησιμοποιώντας μια πρωτότυπη για την εποχή της γλώσσα, ένα ιδιαίτερο, περιγραφικό, ποιητικό, εγκεφαλικό και μακροσκελές ύφος μέσα απ’ το οποίο εκμαιεύει τα αναρίθμητα, μικρά και μεγάλα, σύμπαντα της ζωής δίχως να διακρίνει το ασήμαντο απ’ το σημαντικό, το σπουδαίο απ’ το ευτελές, το όμορφο από το άσχημο. Έτσι, καταλήγουμε σε μια μοντέρνα «ραμπελιανή» σύνθεση, επηρεασμένη τόσο απ’ τον Θερβάντες όσο και απ’ τον Μέλβιλ, τόσο απ’ το Τουαίην όσο και απ’ τη θαλερή πρόζα του Ουίτμαν, ναι μεν άνιση ή κάπως κουραστική όσο απομακρυνόμαστε απ’ την εντυπωσιακή αρχή, ταυτόχρονα όμως εμβληματική και αριστοτεχνική.