Παρασκευή, 19 Απριλίου 2024

ev media-logo

ΒΙΒΛΙΟ. Η Ώρα Του Αστεριού, της Κλαρίσε Λισπέκτορ (Αντίποδες/152 σελ.)

773

Στο τελευταίο της έργο πριν αποβιώσει, η σπουδαία Ουκρανο-Βραζιλιάνα συγγραφέας επιχειρεί ν’ αγγίξει μια μεταφυσική γυμνότητα, να απεκδυθεί τον λούστρο της επιτυχίας, τα πλούτη των εμπειριών μιας γεμάτης ζωής-ζωής πλημμυρισμένης από ταξίδια, παθιασμένους έρωτες, πόνο και αγάπη, βιβλία και μουσική.

Επινοεί, έτσι, δύο περσόνες με τις οποίες θα ταυτιστεί μαζί τους, οφείλει να ταυτιστεί, πρέπει να ταυτιστεί για να λυτρωθεί: έναν αρσενικό συγγραφέα που την υποκαθιστά, ώστε ν’ αγγίξει πιο αντικειμενικά, πιο κυνικά και πιο αληθινά το θέμα του (μιας και η θηλυκή φύση για την Λισπέκτορ διαθέτει μια εγγενή τάση για τη μελοδραματική συμπόνια) και έναν θηλυκό χαρακτήρα (ή, μάλλον, τις σημειώσεις για τον βίο ενός θηλυκού χαρακτήρα), τη Μακκαμπέα, τόσο φτωχό, τόσο γυμνό, τόσο αποστεωμένο, συμβολικά και αντικειμενικά, τόσο κοντά στην ανυπαρξία, το μηδέν και τη σκόνη, που τελικά, τη στιγμή που εφάπτεται με το εσώτερο της φύσης του γεμίζει από ένα αναπάντεχο, ποιητικό και συγκινητικό, περιεχόμενο.

Κι όλα αυτά δεν θα επαρκούσαν από μόνα τους για να φτιαχτεί αυτό το μικρό αριστούργημα, αν η Λισπέκτορ δεν απελευθέρωνε τις φυσικές δυνάμεις μιας ξεχωριστής και τολμηρής γλώσσας. Γλώσσα που έχει εμβαπτιστεί στην αυτό-αναφορικότητα, στον φιλοσοφικό στοχασμό, στο υποδόριο χιούμορ και την ειρωνεία, στον θεατρικό μπρουταλισμό του παραλόγου, στις εκκωφαντικές διακοπές του Μπέκετ, στη θλιμμένη ποιητικότητα ενός Ρίλκε τη στιγμή που έρχεται αντιμέτωπη με τον στυγνό ρεαλισμό.

Ένα συγκλονιστικό κείμενο, μοναδικό, που συνοδεύεται από ένα έξοχο επίμετρο της Έλεν Σιξού, το οποίο δικαίως συζητήθηκε και διαβάστηκε αρκετά τον τελευταίο χρόνο στη χώρα μας.