Από την έντυπη έκδοση της Τετάρτης 12/6/2019
Χωριό - «φάντασμα» αποτελεί εδώ και δεκαετίες η Παλαιά Βίνιανη Ευρυτανίας, ένας τόπος που έχει γραφτεί με χρυσά γράμματα στα κιτάπια της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, καθώς εκεί ιδρύθηκε η περίφημη «Κυβέρνηση του Βουνού». Ο σεισμός του 1966 άλλαξε για πάντα τον ρου της ευρυτανικής ιστορίας, είχε δε ως αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί και η Π. Βίνιανη. Ήταν στα 1968 όταν το χωριό, με τα δεκάδες πέτρινα αρχοντικά και τα όμορφα καλντερίμια του, εκκενώνεται λόγω «κινδύνου κατολισθήσεως». Οι οικογένειες που το κατοικούσαν δημιούργησαν στην τοποθεσία «Λιβάδια» τη Νέα Βίνιανη και στον παλιό οικισμό απαγορεύτηκε παντός είδους οικοδομική δραστηριότητα.
Σε πείσμα του φθοροποιού χρόνου, αρκετά χτίσματα αντιστέκονται ακόμα, σε πολλά άλλα όμως οι ζημιές είναι σοβαρές και οι ιδιοκτήτες τους βρίσκονται με «δεμένα χέρια» αφού δεν μπορούν να εκδώσουν πολεοδομική άδεια για να προχωρήσουν σε επισκευές. Μόνο κατά παράβαση του σχετικού νόμου μπορεί κανείς να επισκευάσει ό,τι αντιστέκεται ακόμα. Στην Π. Βίνιανη υπάρχουν εκατό και πλέον ιδιοκτησίες, για τις περισσότερες από τις οποίες απαιτούνται πλέον παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας ώστε να μπορέσουν να κατοικηθούν.
Μάζεψαν υπογραφές
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, με πρωτοβουλίες ιδιωτών αλλά και παρεμβάσεις του δημάρχου κ. Μπαμπαλή, το ζήτημα έχει ανακινηθεί και οι «φωνές» που ζητούν άρση της πολυετούς αδικίας και αποχαρακτηρισμό του οικισμού ως κατολισθήσιμου, πληθαίνουν.
Στις 22 Μαΐου 2019 απεστάλη προς την κεντρική εξουσία, την Υπηρεσία Νεότερων Μνημείων, το Υπουργείο Πολιτισμού, τις αρμόδιες υπηρεσίες, την Περιφέρεια και τον δήμο Αγράφων, επιστολή κατοίκων που ζητούν την εξεύρεση λύσης στο πρόβλημα και στην οποία επισυνάπτονται εβδομήντα τέσσερις (74) υπογραφές, ανθρώπων που κατάγονται από τη Βίνιανη. Η επιστολή έχει ως εξής:
«Η ιστορική Βίνιανη είναι σε επιθανάτιο ρόγχο από πολλών ετών λόγω, αφενός νομοθεσίας, αφετέρου ολιγωρίας όλων μας. Εμείς που παρακάτω υπογράφουμε (σ.σ. επισυνάπτεται λίστα με ονοματεπώνυμα και υπογραφές) ζητούμε να βρεθεί λύση και να απαλλαγεί από τον χαρακτηρισμό κατολισθήσιμο χωριό ώστε νόμιμα να μας δοθεί άδεια να επισκευάσουμε ό,τι αντιστέκεται ή να επανακατασκευάσουμε όπως ήταν.
Η πολιτεία έχει χρέος άμεσα, λόγω του κατεπείγοντος της κατάστασης (τόσο φυσικοί παράγοντες όσο ανθρωπογενείς και ζωογενείς) να αποφασίσει για το ιστορικό χωριό πριν ισοπεδωθεί ολοσχερώς.
Κατολίσθηση δεν έγινε ποτέ, λόγω σεισμού, κτίσματα υπέστησαν ζημιές και παρά τα πενήντα χρόνια που πέρασαν εγκαταλελειμμένα, αυτά αντιστέκονται σθεναρά περιμένοντας τη λυτρωτική απόφαση.».
Παρέμβαση δημάρχου
Είχε προηγηθεί, στα μέσα Απριλίου ’19, επιστολή του δημάρχου Αγράφων, κ. Θεόδωρου Μπαμπαλή, με ένδειξη «κατεπείγον», θέμα «Διάσωση Βίνιανης» και αποδέκτες -μεταξύ άλλων- τον πρωθυπουργό, τον Προέδρο της Δημοκρατίας, το Υπουργείο Πολιτισμού και τις αρμόδιες Διευθύνσεις του.
Στην επιστολή του ο δήμαρχος ζητά να γίνουν οι προβλεπόμενες ενέργειες ώστε να «…παρακαμφθούν απαγορεύσεις (χορήγηση πολεοδομικής άδειας για επισκευή κλπ) που θα καταλήξουν την Ιστορική Βινιανη σε σορούς από πέτρες».
Ο κ. Μπαμπαλής αναφέρει μεταξύ άλλων: «Στην Ιστορική Βινιανη τοίχοι αντιστήριξης και οικίες καταρρέουν σταδιακά μετά από 50 χρόνια εγκατάλειψης. Παρακαλώ το αρμόδιο Υπουργείο που έχει την Ιστορική και Πολιτιστική ευθύνη, να κάνει τις προβλεπόμενες ενέργειες ώστε να παρακαμφθούν απαγορεύσεις (χορήγηση πολεοδομικής άδειας για επισκευή κλπ) που θα καταλήξουν την Ιστορική Βινιανη σε σορούς από πέτρες με ανάμνηση το ΦΕΚ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/*Γ/1257/31799 που την χαρακτήρισε Ιστορικό τόπο αλλά και τον Ν.2830/2002 που τη προστατεύει και προβλέπει αποκαταστάσεις».
«Ήδη», συνεχίζει η ίδια επιστολή Μπαμπαλή, «…με παλαιότερο αίτημα μου προτείνω με τροπολογία νόμου στην Βουλή να καταργηθεί ο χουντικός χαρακτηρισμός ‘χωριό κατολισθήσιμο’ ώστε να γίνουν νόμιμα οι απαραίτητες αποκαταστάσεις».
Επισυνάπτει, τέλος, φωτογραφίες με τοίχους που κατέρρευσαν πρόσφατα και παραδοσιακή στέγη οικίας που κατέπεσε αφού απαγορεύτηκε στον ιδιοκτήτη να επέμβει -αν και τεχνίτης.
