Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024

ev media-logo

Άρθρο για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, από τη Διεπιστημονική Ομάδα του Κ.Ψ.Υ. Καρπενησίου

άρθρο από την έντυπη έκδοση

Από τη Διεπιστημονική Ομάδα του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Καρπενησίου

Κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τις ψυχικές διαταραχές, αλλά και για την πρόληψή τους. Η απόφαση αυτή πάρθηκε το 1994 από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας, όπως ορίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) είναι η πρόληψη της αυτοκτονικότητας.kentro-psichikis-igias-arxeio

Η αυτοκτονική συμπεριφορά υφίσταται καθ' όλη την ανθρώπινη ιστορία, αλλά λόγω διαφόρων και συνθετών παραγόντων, αυξάνεται σταδιακά παγκοσμίως και τις τελευταίες δεκαετίες έχει φτάσει σε ανησυχητικά επίπεδα. Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κάθε χρόνο, η αυτοκτονία κατατάσσεται μεταξύ των 20 κορυφαίων αιτιών θανάτου παγκοσμίως. Εκτιμάται δε, ότι αντιπροσωπεύει πάνω από 800.000 θανάτους ετησίως, που ισοδυναμεί με 1 αυτοκτονία κάθε 40 δευτερόλεπτα.

Συνήθως η αυτοκτονία δεν έχει μια μονό αιτία. Είναι κατάληξη μιας ατομικής διαδικασίας η οποία καθορίζεται από διάφορους παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι μπορούν να είναι πολιτισμικοί, κοινωνικοί, περιστασιακοί. Ψυχολογικοί, βιολογικοί ακόμη και γενετικοί (π.χ. φύλο, ηλικία, συνθήκες διαβίωσης, κοινωνική – επαγγελματική – επαγγελματική – οικονομική κατάσταση κ.α.).

Διαπιστώσεις

Τη δεκαετία του 1990 συντάχτηκε στον Δυτικό κόσμο ένας μακρύς κατάλογος με βασικούς προβληματισμούς που αφορούν τη δημόσια υγειά και σχετίζονται με τις αυτοκτονίες. Ενδεικτικά μερικοί από αυτούς είναι:

• Οι ιδέες και οι απόπειρες αυτοκτονίας είναι ιδιαίτερα συχνές στο γενικό πληθυσμό.

• Οι υψηλοί και σε πολλές χώρες ταχέως αυξανόμενοι δείκτες αυτοκτονιών μεταξύ εφήβων και νεαρών ενηλίκων.

• Η ανεργία ως βασικός παράγοντας κινδύνου αυτοκτονίας στην Ευρώπη.

• Η εύκολη πρόσβαση σε φονικά μέσα αυτοκτονίας, όπως ψυχοτρόπα και αναλγητικά φάρμακα, όπλα και μέσα μεταφοράς.

• Η μεγάλη κατανάλωση οινοπνεύματος και η αυξανόμενη κατάχρηση ουσιών.

• Η ανεπαρκής θεραπεία σημαντικών ψυχιατρικών διαταραχών όπως η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια.

• Πρότυπα αυτοκτονιών που προβάλλονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και επικοινωνίας.

Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η γρήγορή ανάπτυξη και οι συνεχείς μεταβολές της κοινωνίας, προκαλούν αστάθεια και διαταράσσουν την διαδικασία της κοινωνικής ενσωμάτωσης των ατόμων. Ορισμένες περιοχές και ομάδες ανθρώπων αναπόφευκτα επηρεάζονται αρνητικά από τη διαδικασία αυτή και έτσι μεγάλος αριθμός ατόμων εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας.

Τα τελευταία 15 χρόνια έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται ειδικά και εκτεταμένα προγράμματα πρόληψης των αυτοκτονιών. Η έρευνα πάνω σε αυτό το κομμάτι είναι απαραίτητο στοιχείο της πρόληψης και μπορεί να οδηγήσει στην αναγνώριση νέων και συγκεκριμένων ομάδων υψηλού κίνδυνου καθώς και στην ανάπτυξη και αξιολόγηση ειδικών παρεμβάσεων και ενεργειών προς αυτό το σκοπό