Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, την 14η Νοεμβρίου, είναι μια παγκόσμια εκστρατεία που σκοπό έχει να ενημερώσει το κοινό για τα αίτια, τα συμπτώματα, τις επιπλοκές και τη θεραπεία της πάθησης.
Χρησιμεύει ως μια σημαντική υπενθύμιση ότι η συχνότητα εμφάνισης και επικράτηση του διαβήτη αυξάνονται τόσο παγκοσμίως όσο και στη χώρα μας και αυτό θα συνεχιστεί εκτός αν ληφθεί άμεσα δράση. Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη και για το έτος 2019 είναι «Η Οικογένεια και ο Διαβήτης». Το μήνυμα είναι σαφές: «Ο διαβήτης αφορά κάθε οικογένεια».
Στο πλαίσιο αυτό, το Κέντρο Υγείας Δυτικής Φραγκίστας ανέλαβε σειρά πρωτοβουλιών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον Διαβήτη, που σήμερα αφορά παγκοσμίως πάνω από 425 εκ. ανθρώπους.
Δράσεις από το Κέντρο
Το Κ.Υ. Δυτ. Φραγκίστας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, ανακοίνωσε, αρχικά, πως η εβδομάδα 11-15 Νοεμβρίου ονομάστηκε (συμβολικά) «εβδομάδα ανίχνευσης κινδύνου για Σακχαρώδη Διαβήτη». «Στο πλαίσιο αυτό», αναφέρει ο Δ/ντής του Κ.Υ κ. Νίκος Παπανικολάου, «…καλούνται όλες οι οικογένειες να αναλάβουν δράση και να παρακινήσουν τα μέλη τους να απευθυνθούν στις δομές ΠΦΥ της περιοχής τους (Κέντρο Υγείας και Αγροτικά Ιατρεία) για εκτίμηση του κινδύνου (…)».
Παράλληλα, το Σάββατο 16 Νοεμβρίου και ώρα 6:30 το απόγευμα, στον χώρο του Κέντρου Υγείας Δυτ. Φραγκίστας, διοργανώνεται ενημερωτική εκδήλωση για το κοινό. Θα μιλήσουν και θα απαντήσουν σε ερωτήσεις Ιατρικό προσωπικό - Επαγγελματίες Υγείας του Κέντρου Υγείας και ο ιατρός κ. Σακκάς Νικόλαος, Υποψήφιος Διδάκτωρ Παθολογίας, Συνεργάτης Ιατρείου Διαβήτη, Ιατρείου Λιπιδίων και Ιατρείου Παχυσαρκίας της Β' Παθολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟ Κ.Υ. ΔΥΤ. ΦΡΑΓΚΙΣΤΑΣ
Σε Δελτίο Τύπου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, το Κέντρο Υγείας Δυτ. Φραγκίστας και ο Δ/ντής του, κ. Παπανικολάου, αναφέρει τα εξής:
"Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη την 14η Νοεμβρίου είναι μια παγκόσμια εκστρατεία που σκοπό έχει να ενημερώσει το κοινό για τα αίτια, τα συμπτώματα, τις επιπλοκές και τη θεραπεία της πάθησης αυτής. Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη χρησιμεύει ως μια σημαντική υπενθύμιση ότι η συχνότητα εμφάνισης και επικράτηση του διαβήτη αυξάνονται τόσο παγκοσμίως όσο και στη χώρα μας και αυτό θα συνεχιστεί εκτός αν ληφθεί άμεσα δράση.
Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη και για το έτος 2019 είναι «Η Οικογένεια και ο Διαβήτης». Το μήνυμα είναι σαφές: «Ο διαβήτης αφορά κάθε οικογένεια».
· 1 στους 2 ανθρώπους που σήμερα πάσχουν από Διαβήτη παραμένει αδιάγνωστος.
· Πάνω από 425 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα με διαβήτη. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να εκτοξευθεί στα 642 εκατομμύρια έως το 2040. Οι περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις είναι Διαβήτης τύπου 2, η οποία μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο βαθμό μέσω της τακτικής σωματικής άσκησης και της υγιεινής διατροφής. Οι οικογένειες διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην αντιμετώπιση των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου για Διαβήτη
· Ο Διαβήτης και οι επιπλοκές του επιβαρύνουν οικονομικά το άτομο και την οικογένεια
· Λιγότερο από 1 στα 4 μέλη της οικογένειας έχουν πρόσβαση σε προγράμματα εκπαίδευσης Διαβήτη. Η στήριξη της οικογένειας στη φροντίδα του Διαβήτη έχει αποδειχθεί ότι έχει ουσιαστική επίδραση στη βελτίωση των αποτελεσμάτων της υγείας για τα άτομα με Διαβήτη.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ;
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια πάθηση που εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, ή όταν το σώμα δε μπορεί να χρησιμοποιήσει με αποτελεσματικό τρόπο την ινσουλίνη που παράγεται. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας και δίνει στα κύτταρα του σώματος τη δυνατότητα να προσλαμβάνουν γλυκόζη (σάκχαρο) από το αίμα και να τη χρησιμοποιούν ως «καύσιμο» τους για ενέργεια. Η ανεπάρκεια παραγωγής ινσουλίνης, ο περιορισμός της δράσης της ινσουλίνης ή και τα δύο, οδηγούν σε αύξηση της γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία).
Υπάρχουν δύο βασικές μορφές διαβήτη:
Ο διαβήτης τύπου 1: τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 παράγουν πολύ λίγη ή καθόλου ινσουλίνη και χρειάζονται ενέσεις ινσουλίνης για να επιβιώσουν. Είναι ο συχνότερος τύπος σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες.
Ο διαβήτης τύπου 2: τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 δε μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ινσουλίνη με αποτελεσματικό τρόπο. Μπορούν να αντιμετωπίσουν την πάθησή τους μόνο λαμβάνοντας μέτρα που αφορούν στον τρόπο ζωής. Συχνά απαιτούνται από του στόματος φάρμακα και σπανιότερα ινσουλίνη.
Και οι δύο τύποι διαβήτη είναι εξίσου σοβαροί. Ένας τρίτος τύπος εμφανίζεται σε ορισμένες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά συνήθως υποχωρεί μετά την ολοκλήρωσή της.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ
Ο διαβήτης είναι μια χρόνια, «δια βίου» πάθηση, η οποία απαιτεί προσεκτικό έλεγχο. Χωρίς την κατάλληλη αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει σε υπεργλυκαιμία, η οποία σχετίζεται με μακροχρόνιες βλάβες στο σώμα και με την ανεπάρκεια διαφόρων οργάνων. Στις επιπλοκές του διαβήτη περιλαμβάνονται οι παρακάτω:
Καρδιαγγειακή νόσος
Παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος μεταξύ τω οποίων οι παθήσεις που προσβάλλουν την καρδιά και το κυκλοφορικό σύστημα. Οι συχνότερες εκδηλώσεις της καρδιαγγειακής νόσου περιλαμβάνουν τη στηθάγχη, την καρδιακή προσβολή, την καρδιακή ανεπάρκεια και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Η καρδιαγγειακή νόσος είναι το κύριο αίτιο θανάτου των διαβητικών και το πρώτο αίτιο θανάτου στις βιομηχανοποιημένες χώρες.
Νεφροπάθεια (διαβητική νεφροπάθεια)
Αυτή εμφανίζεται συνήθως, πολλά χρόνια μετά την αρχική διάγνωση του διαβήτη και μπορεί να καθυστερήσει με αυστηρό έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και της γλυκόζης αίματος. Ο διαβήτης έχει καταστεί σήμερα, το συχνότερο αίτιο νεφρικής ανεπάρκειας που απαιτεί αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού, στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες.
Νευροπάθεια (διαβητική νευροπάθεια)
Ο Διαβήτης προκαλεί βλάβη στις ίνες των νεύρων. Το μούδιασμα και η απώλεια της αίσθησης της αφής στα πόδια, αποτελούν τη συνηθέστερη ένδειξή της, Η νευροπάθεια μπορεί ορισμένες φορές να προκαλέσει σοβαρό πόνο, αλλά συνήθως δε γίνεται αντιληπτή. Ακόμα και χωρίς συμπτώματα, η διαβητική νευροπάθεια έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ελκών των κάτω άκρων και ακρωτηριασμού.
Αμφιβληστροειδοπάθεια
Βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού. Τα μικρά αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδή είναι δυνατό να πάθουν βλάβες από το υψηλό ζάχαρο στο αίμα και την υψηλή αρτηριακή πίεση. Ο διαβήτης είναι το συχνότερο αίτιο τύφλωσης και ανεπάρκειας της όρασης στον ενεργό πληθυσμό του ανεπτυγμένου κόσμου.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΔΙΑΒΗΤΗ
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο να εμφανίσει κάποιος διαβήτη τύπου 2. Αυτοί περιλαμβάνουν:
- Βάρος μεγαλύτερο από το κανονικό ή Παχυσαρκία
- Έλλειψη άσκησης
- Διατροφή με μεγάλη περιεκτικότητα σε λιπαρά και χαμηλή σε φυτικές ίνες
- Προχωρημένη ηλικία
- Αυξημένη αρτηριακή πίεση και υψηλή χοληστερόλη
- Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη
- Ιστορικό διαβήτη κύησης
ΚΑΤΑΝΟΗΣΤΕ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ: ΜΑΘΕΤΕ ΤΑ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ
Τα προειδοποιητικά σημάδια* του διαβήτη περιλαμβάνουν:
- Συχνή διούρηση
- Υπερβολική δίψα
- Αυξημένο αίσθημα πείνας
- Απότομη απώλεια βάρους
- Υπερβολική κόπωση
- Έλλειψη ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης
- Εμετούς και στομαχικό πόνο
- Αίσθημα μυρμηγκιάσματος ή μουδιάσματος στα
- χέρια ή τα πόδια
- Θολή όραση
- Συχνές λοιμώξεις
- Πληγές που αργούν να επουλωθούν
*Αυτά μπορεί να είναι ήπια ή να μην υπάρχουν καν σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.
ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ
Ο διαβήτης δεν αφορά μόνο τους ασθενείς και το σύστημα υγείας, αφορά όλη την κοινωνία και η ευθύνη για την αντιμετώπισή του είναι συλλογική. Έως σήμερα ο διαβήτης τύπου 1 δε μπορεί να προληφθεί. Ωστόσο, ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να προληφθεί σε πολλές περιπτώσεις με τη σωματική άσκηση και τη διατήρηση κανονικού βάρους.
Τα τελευταία τριάντα χρόνια έχει παρατηρηθεί μια ραγδαία αύξηση της επίπτωσης του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Εάν δεν ληφθούν μέτρα για την εφαρμογή αποτελεσματικών προγραμμάτων πρόληψης και ελέγχου της νόσου, η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη (I.D.F. ) προβλέπει ότι έως το 2040 ένας στους δέκα ενήλικες θα πάσχει από διαβήτη. Για το λόγο αυτό συνιστάται η ταυτοποίηση όλων των ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου για εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Η ταυτοποίηση αυτή μπορεί να γίνει μέσω ενός απλού ερωτηματολογίου που εκτιμά τους παράγοντες κινδύνου όπως την ηλικία, την περίμετρο μέσης, το οικογενειακό και το καρδιαγγειακό ιστορικό, καθώς και το ιστορικό κύησης. Μετά την ταυτοποίηση, τα άτομα αυτά θα πρέπει να υποβληθούν σε ειδικές εξετάσεις αίματος για να διαπιστωθεί εάν παρουσιάζουν Διαταραγμένη Γλυκόζη Νηστείας ή Ανοχή στη Γλυκόζη, καθώς η ύπαρξή αυτών των δεικτών θα σήμαινε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Οι δράσεις πρόληψης θα πρέπει να έχουν ως στόχο τα άτομα που ανήκουν σε ομάδες κινδύνου προκειμένου να καθυστερήσει ή να αποφευχθεί η εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2.
Σήμερα έχει αποδειχθεί ότι η διατήρηση κανονικού βάρους σώματος και η εφαρμογή ενός προγράμματος μέτριας σωματικής άσκησης μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της εμφάνισης του διαβήτη τύπου 2. Η IDF συνιστά τουλάχιστον 30 λεπτά ημερήσια άσκηση, όπως γρήγορο περπάτημα, κολύμπι, ποδήλατο ή χορό. Κανονικό περπάτημα για τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα, για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 35-40%.
