άρθρο από την έντυπη έκδοση
Η εποχή που ζούμε μοιάζει σίγουρα όλο και περισσότερο με εκείνη που οραματίστηκε ο Άλντους Χάξλεϊ στο βιβλίο του "Γενναίος Νέος Κόσμος", που πρωτοκυκλοφόρησε το 1932.
Το βιβλίο περιγράφει ένα παγκόσμιο κράτος, όπου έχει επιτευχθεί η "ευτυχία" των μαζών με την εφαρμογή των επιστημονικών κατακτήσεων σε όλους τους τομείς της ζωής. Η αναπαραγωγή του ανθρώπινου είδους δεν γίνεται με φυσικό τρόπο αλλά στα κρατικά εργαστήρια, με τη μέθοδο του κλωνισμού, και ανάλογα με την ποσότητα οξυγόνου που παρέχεται στα έμβρυα παράγονται πέντε τύποι ανθρώπων: οι Άλφα, οι Βήτα, οι Γάμμα, οι Δέλτα και οι Έψιλον. Δεδομένου λοιπόν ότι οι ικανότητες και η ευφυΐα προκαθορίζονται, ο καθένας κάνει τη δουλειά για την οποία είναι βιολογικά προορισμένος και έτσι όλοι αισθάνονται ευτυχισμένοι με αυτό που είναι!
Προ ετών στην Αγγλία συνέβη ένα δραματικό γεγονός που οδηγεί τη σκέψη μας με έναν σχεδόν μανιχαϊστικό τρόπο στο ότι το μόνο που υπάρχει είναι μόνο το άσπρο και το μαύρο, και τίποτα άλλο ανάμεσα. Το γεγονός αυτό δεν είναι άλλο από την περιπέτεια μιας άτυχης γυναίκας η οποία έμεινε στείρα έπειτα από αντικαρκινική θεραπεία και τελικά έχασε την ύστατη δικαστική μάχη στην προσπάθειά της να χρησιμοποιήσει κατεψυγμένα έμβρυα τα οποία είχαν δημιουργηθεί παλαιότερα με το σπέρμα -και τη συγκατάθεση - του τότε συντρόφου της.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι η γυναίκα, που θεωρεί ότι τα κατεψυγμένα έμβρυα είναι η "τελευταία της ευκαιρία" να αποκτήσει παιδί, δεν μπορεί να τα χρησιμοποιήσει επειδή ο πρώην φίλος της, έχει πλέον άρει τη συγκατάθεσή του.
Η υπόθεση ξεκίνησε το 2000, όταν εκείνη και ο σύζυγός της κατέφυγαν σε εξωσωματική γονιμοποίηση για να αποκτήσουν παιδί. Στη διάρκεια των εξετάσεων, έμαθαν ότι πάσχει από καρκίνο και οι ωοθήκες της έπρεπε να αφαιρεθούν. Οι γιατροί, ωστόσο, πρόλαβαν να δημιουργήσουν και να καταψύξουν έξι έμβρυα.
Το ζευγάρι χώρισε και ο άντρας ζήτησε από την κλινική να καταστρέψει τα έμβρυα. Η γυναίκα, όμως, υποστήριξε στο δικαστήριο ότι ο πρώην φίλος της δεν θα έπρεπε να έχει το δικαίωμα να αλλάξει γνώμη και να άρει τη συγκατάθεσή του.
Μια τραγική ιστορία, που μόλις 30 χρόνια πριν θα εθεωρείτο αποκύημα επιστημονικής φαντασίας… Κατεψυγμένα έμβρυα, εξωσωματική γονιμοποίηση, επιλογή φύλου, παρέμβαση στο DNA, ρύθμιση εξωτερικών χαρακτηριστικών… Οι συνεχείς πρόοδοι της επιστήμης δημιουργούν συνεχώς νέα ηθικά προβλήματα τα οποία η ανθρωπότητα δεν είχε αντιμετωπίσει ποτέ ξανά στο παρελθόν. Πώς να αποφασίσει κανείς να στερήσει το δικαίωμα της τεκνοποιίας σε μια γυναίκα που έχει ήδη έτοιμα έξι έμβρυα τα οποία περιμένουν μια πενταετία την ευκαιρία να αναπτυχθούν, αλλά και πώς να αρνηθεί στον πατέρα τους το δικαίωμά του να αποφασίσει αν και πότε θα ξεκινήσει μια οικογένεια, όπως ο ίδιος υποστηρίζει;
Όμως, αυτό το "ασπρόμαυρο δίλημμα" δεν πρέπει να μένει μόνο εκεί, χωρίς τις προεκτάσεις που του πρέπουν. Αλήθεια, τα ίδια τα έμβρυα δεν έχουν δικαίωμα στη ζωή; Αφού είναι απλά και μόνο ζήτημα συνθηκών η επιβίωσή τους, το να μην παρέχονται οι συνθήκες αυτές, δεν είναι ένα είδος δολοφονίας; Επιπροσθέτως, αν η σύλληψη είχε συμβεί σε μια φυσιολογική εγκυμοσύνη, ο πατέρας θα είχε το περιθώριο να "αποσύρει", την έγκρισή του, όταν το μωρό θα μεγάλωνε μέσα στη μήτρα της συντρόφου του;
Από την άλλη, αν τελικά τα παιδιά γεννιόντουσαν, ποια θα ήταν η μελλοντική τους πορεία στη ζωή, γνωρίζοντας ότι ένας από τους φυσικούς τους γονείς, δεν ήθελε καν να έλθουν στον κόσμο; Η απόκτηση παιδιών είναι άραγε ανθρώπινο δικαίωμα ή θείο δώρο που δίνεται σε ορισμένους; Μήπως αυτοί που δεν μπορούν να αποκτήσουν δικά τους παιδιά πρέπει να αποδέχονται ότι έτσι τους ήταν "γραφτό" και ότι ο ρόλος τους στη ζωή είναι να υιοθετήσουν ένα παιδί από τα τόσα που χρειάζονται υιοθεσία, τα οποία επίσης μπορούν να θεωρηθούν ως δώρο;
Το να αποτρέπεται η κυοφορία και η γέννηση ενός παιδιού, επειδή δεν συναινεί ο ένας γονέας, μήπως θα έπρεπε να έχει ανάλογες αντιστοιχίες και στις περιπτώσεις των εκτρώσεων;
Τέλος, όλη αυτή η συζήτηση και η συμπάθεια προς την γυναίκα που καταδικάζεται "να μείνει άκληρη", δίνει το στίγμα μιας μεσαιωνικής νοοτροπίας που δεν ταιριάζει στην εποχή μας, καθώς ακόμα και σήμερα δίνεται τεράστια σημασία στο να έχουν οι άνθρωποι τον δικό τους βιολογικό απόγονο. Όλοι έχουν το δικαίωμα να κάνουν παιδιά, όμως δεν έχουν το δικαίωμα να κάνουν το παιδί κάποιου που δεν το επιθυμεί. Και τέλος, μήπως, μέσω αυτής της συζήτησης, δίνεται η εντύπωση ότι ο μόνος κανονικός γονιός είναι ο βιολογικός, ενώ αυτοί που υιοθετούν δεν είναι και τόσο "κανονικοί" γονείς, δεν έχουν το δικαίωμα να αποκαλούνται "μαμά και μπαμπάς";
Με όλα αυτά τα ερωτήματα, ανεπίλυτα και αιωρούμενα, οι κοινωνίες μας καλούνται να ρυθμίσουν τους όρους της ανθρώπινης ευτυχίας και της ολοκλήρωσης. Δυστυχώς, όμως, χωρίς πνευματικότητα, θα πελαγοδρομούν μάταια, ψάχνοντας την αληθινή ουσία.
