άρθρο από την έντυπη έκδοση
Δεν ξέρω αν είδατε μια ταινία που είχε τις μέρες του εγκλεισμού μας στο σπίτι, στο Σταρ. Ο λόγος για το μπλοκμπάστερ του 2011, «Επιδημία», με πρωταγωνιστές τους Ματ Ντέιμον και Κέιτ Γουίνσλετ. Το διαφημιστικό σποτάκι της ταινίας έχει ως εξής: «Ένα παγκόσμιο θρίλερ δράσης που περιστρέφεται γύρω από την απειλή μιας θανατηφόρας νόσου την οποία η ανθρωπότητα προσπαθεί να ελέγξει. Καθώς επιδημία εξαπλώνεται ταχύτατα, η παγκόσμια ιατρική κοινότητα συναγωνίζεται για να βρει μια θεραπεία και να ελέγξει τον πανικό που εξαπλώνεται γρηγορότερα από τον ίδιο τον ιό».
Η ταινία καταγράφει την εξάπλωση του ιού, τις προσπάθειες γιατρών ερευνητών να τον αναγνωρίσουν και να τον περιορίσουν, το χαμό που προκαλεί στην ανθρωπότητα και την αντίδραση μπροστά σε μια πανδημία και τελικά την ανακάλυψη του εμβολίου που θα σταματήσει την εξάπλωση.
Σας ακούγονται πολύ οικεία όλα αυτά; Λοιπόν, η ταινία βλέπεται πολύ ευχάριστα και μιας και την ξαναείδαμε στη διάρκεια αυτής της πραγματικής πανδημίας, αποδείχθηκε εκπληκτικά ακριβής. Συμπτωματικά μάλιστα, ο ιός μεταδίδεται από μια νυχτερίδα σε έναν χοίρο, πριν από τη μετάδοση στον άνθρωπο...
Ωστόσο, η ταινία αποκλίνει από την πραγματικότητά μετά το πρώτο μισάωρο, εκεί που δείχνει ότι η κοινωνία αρχίζει να καταρρέει. Ξεκινούν εκτεταμένες λεηλασίες, ο περιορισμός στο σπίτι σταματάει, οι διαρρήξεις αυξάνονται και οι πυροβολισμοί σηματοδοτούν μια Αμερική απλώς ανίκανη να αντιμετωπίσει τα στελέχη του ιού στον πληθυσμό της.
Βέβαια, ο φανταστικός ιός ήταν πολύ πιο θανατηφόρος από τον κορονοϊό και ως εκ τούτου είναι δύσκολο να φανταστούμε πώς θα αντιδρούσαμε όλοι σε πιο ακραίες συνθήκες. Αποδεικνύεται όμως ότι πολλοί έχουν εκπλαγεί από το επίπεδο συμμόρφωσης και εμπιστοσύνης που δείξαμε οι περισσότεροι από εμάς. Ναι, έχουμε δει όλες αυτές τις εικόνες από μέρη της Αμερικής όπου ένα πλήθος ανθρώπων με όπλα στα χέρια απαιτούσαν το άνοιγμα των επιχειρήσεων. Είναι, σίγουρα, ξεκάθαρο ότι οι σχέσεις μεταξύ της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και του Λευκού Οίκου έχουν ενταθεί και, το ίδιο συμβαίνει με την Κίνα και πολλές άλλες περιοχές του κόσμου. Ωστόσο, όλα αυτά αφορούν τη γεωπολιτική παρά την πανδημία.
Τους τελευταίους μήνες, είτε στην Αμερική είτε εδώ στην Ευρώπη, οι περισσότεροι από εμάς τηρήσαμε τις συμβουλές των κυβερνήσεων. Μείναμε μέσα, κλείσαμε τις επιχειρήσεις μας και πολλοί φοράμε μάσκες. Ναι, έχουν επιβληθεί πρόστιμα, έχουν γίνει πάρτι, κόσμος γέμισε τις πλατείες και τις παραλίες, δεν συμμορφώθηκαν όλοι, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία το έκανε. Στην πραγματικότητα, ορισμένες κυβερνήσεις έμειναν έκπληκτες από τον βαθμό συμμόρφωσης των πολιτών τους -της δικής μας μη εξαιρουμένης.
Κι όλα αυτά, παρά την επί χρόνια αυξανόμενη δυσπιστία στους πολιτικούς και στην πολιτική -και, ακόμη περισσότερο, στους μη εκλεγμένους εμπειρογνώμονες, που πιστεύουν ότι γνωρίζουν καλύτερα. Οι κυβερνήσεις πολλών χωρών βρέθηκαν μεταξύ σφύρας και άκμονος πολλές φορές τις τελευταίες δεκαετίες. Όμως φέτος αυτό φαίνεται να αλλάζει.
Παρά τα έντονα χτυπήματα στο τραπέζι και τα σκληρά λόγια, η καθοδήγηση του ΠΟΥ ακολουθείται σε μεγάλο βαθμό. Η Ευρώπη είχε στείλει ατομικό εξοπλισμό προστασίας στην Κίνα τον Φεβρουάριο και η Κίνα επέστρεψε τη χάρη την άνοιξη. Η Αλβανία έστειλε γιατρούς στην Ιταλία. Η Γερμανία μετέφερε ασθενείς από τα ασφυκτικά γεμάτα ιταλικά και γαλλικά νοσοκομεία σε αχρησιμοποίητες μονάδες εντατικής θεραπείας που διέθετε η ίδια. Η Ρωσία προμήθευσε ακόμη και τις Ηνωμένες Πολιτείες με αναπνευστήρες -άλλο αν ήταν ελαττωματικοί. Η κίνηση μετράει όμως.
Τελικά, ένας πολιτισμένος κόσμος βασίζεται στη συναίνεση και, σε όλη αυτή την κρίση, οι κοινωνίες μας έχουν σταθεί στο ύψος τους (έστω και μετά τον πρώτο πανικό και την επιδρομή στα σούπερ μάρκετ και τα αντισηπτικά) και οι άνθρωποι συνένωσαν τις προσπάθειές τους. Το ίδιο κάνουν και τώρα, προσπαθώντας να βρουν το εμβόλιο. Για όλους μας. Το διάστημα που πέρασε ήταν για πολλούς απελπιστικά οδυνηρό και σίγουρα περισσότερη οδύνη αναμένεται τους επόμενους μήνες.
Όμως, ο κορονοϊός μάς έβγαλε και τον καλύτερο εαυτό μας, το καλύτερο στην ανθρωπιά μας. Αρκεί να σκεφτούμε μόνο πόσο σκληρός ήταν ο κόσμος, μόλις ογδόντα χρόνια πριν, τη δεκαετία του 1940 και πόσο δρόμο διήνυσε έκτοτε η ανθρωπότητα.
