Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024

ev media-logo

Η Χρυσή Αυγή στην Ευρυτανία. Από την πλήρη ανυπαρξία, στις 820 ψήφους του 2012 - Η εκλογική πορεία της εγκληματικής οργάνωσης

ρεπορτάζ από την έντυπη έκδοση

Μετά από 5,5 χρόνια ακροαματικής διαδικασίας και περισσότερες από 540 συνεδριάσεις, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων αποφάνθηκε πως η Χρυσή Αυγή αποτελεί εγκληματική οργάνωση, ενδεδυμένη με τον μανδύα πολιτικού κόμματος. Επτά πρώην βουλευτές (αρχηγικά στελέχη) του νεοναζιστικού μορφώματος κρίθηκαν ένοχοι για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης και αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης.xrisi-augi-psifedeltio11

Ενώ η εκλογική ισχύς της Χ.Α. ως τις αρχές του 2012 ήταν μηδενική, από τον Φεβρουάριο ως τις εκλογές του Μαΐου του 2012 γνώρισε ταχεία άνοδο, επωφελούμενη από την κατάρρευση της επιρροής του ΛΑ.Ο.Σ και την ανάδειξη της ασφάλειας και του μεταναστευτικού σε κύρια θέματα της προεκλογικής περιόδου.

Το ίδιο χρονικό διάστημα, και στη μονοεδρική της Ευρυτανίας, η Χρυσή Αυγή φθάνει να διαδραματίζει ρόλο στις εκλογές, μετατρεπόμενη από περιθωριακό κόμμα σε υπολογίσιμη δύναμη, με οκτακόσιους και πλέον ψηφοφόρους να χαρίζουν την -πολύτιμη- ψήφο τους στους ακροδεξιούς, τον Ιούνιο του ’12.

Επί της ουσίας, η Χ.Α. στην Ευρυτανία ουδέποτε οργανώθηκε επίσημα. Παρά την εκλογική της εκτόξευση στα μέσα της δεκαετίας, δεν λειτούργησε γραφεία στο Καρπενήσι και δεν είχε ενεργή δράση στην τοπική κοινωνία. Οι ακροδεξιές θέσεις των μελών της περιορίζονταν, ως προς την έκφρασή τους, στα… κοινωνικά δίκτυα. Το νεοναζιστικό μόρφωμα, εκμεταλλευόμενο πλήρως την κοινωνικοπολιτική ένταση της εποχής, ανέβηκε στο άρμα του λαϊκισμού και κέρδισε την εμπιστοσύνη σημαντικού τμήματος του εκλογικού σώματος -και στον τόπο μας.

Από το περιθώριοστο προσκήνιο

Επιχειρώντας μια αναδρομή στην εκλογική πορεία της Χ.Α. πανελλαδικά και σε επίπεδο νομού, παρατηρεί κανείς πως σε μια κοινωνία απογοητευμένη και με ένα εκλογικά ρευστό σώμα, η Χρυσή Αυγή πρόταξε μία εθνικιστική λύση και κατάφερε να πείσει ανθρώπους «της διπλανής πόρτας», με όχι απαραίτητα ακροδεξιό υπόβαθρο.

Στις εθνικές εκλογές του 1996, η Χρυσή Αυγή σε επίπεδο επικράτειας έλαβε ποσοστό μόλις 0,07% (4.487 ψήφοι) και στη μονοεδρική της Ευρυτανίας τα ποσοστά της ήταν μηδενικά. Σχεδόν κανείς δεν γνώριζε την ύπαρξή της, πρακτικά δεν υφίστατο για τους ψηφοφόρους. Δύο χρόνια αργότερα, καταγράφονται οι πρώτες επιθέσεις κατά πολιτών, ενώ στις βουλευτικές εκλογές του 2000 η Χ.Α. απέχει.

Το 2004 ανακοινώθηκε η ίδρυση της «Πατριωτικής Συμμαχίας» από τη Χρυσή Αυγή (από μικρότερες, ιδεολογικά συγγενείς, οργανώσεις), που έλαβε τον ίδιο χρόνο ποσοστό 0,17% (10.600 ψήφοι) στις εθνικές εκλογές. Στην Ευρυτανία, η ανυπαρξία της Χ.Α. συνεχίζεται.

Και φθάνουμε στο 2009, διάστημα κατά το οποίο η ΧΑ αναπτύσσει τη δράση της σε γειτονιές του κέντρου της Αθήνας (πχ ο Άγιος Παντελεήμονας), και στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 κερδίζει μία έδρα στο Δ.Σ. του δήμου Αθηναίων. Στις εθνικές εκλογές του ίδιου έτους, λαμβάνει 19.624 ψήφους (ποσοστό 0,29%) και στην Ευρυτανία αποσπά παρόμοια ποσοστά (0,21%), με λίγες δεκάδες ψηφοδέλτια της Χ.Α. να μετριόνται στα εκλογικά τμήματα του νομού.xrisi-augi-ekloges1

Το 2012 είναι κομβικό έτος για την πορεία ανέλιξης της Χρυσής Αυγής στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι του τόπου. Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου ‘12, εισήλθε για πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο, λαμβάνοντας ποσοστό σχεδόν 7%. Στην Ευρυτανία, το εθνικιστικό μόρφωμα έλαβε ποσοστό 4,19% και 681 ψήφους, παρά το ότι στις ίδιες εκλογές συμμετείχαν κόμματα όπως οι Ανεξάρτητοι Έλληνες (6,23%) και το -αποδυναμωμένο- ΛΑ.ΟΣ. (1,53%). Στις εκλογές του Ιουνίου, η Χ.Α. πετυχαίνει διατήρηση δυνάμεων και μπαίνει στη Βουλή με 18 βουλευτές, ενώ, στην Ευρυτανία, ανεβάζει τα ποσοστά της: είναι, πλέον, 5ο κόμμα, με 5,32% και 819 ψήφους, πάνω από τους ΑΝ.ΕΛ. το ΚΚΕ, το ΛΑ.ΟΣ.

Τον Ιανουάριο του 2015, το νεοναζιστικό μόρφωμα συγκεντρώνει στην Ευρυτανία 610 ψήφους και ποσοστό 4,38%, μπροστά από το ΠΑΣΟΚ και πίσω από το Ποτάμι, ως τέταρτη εκλογική δύναμη, ενώ τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους διατηρεί τα ποσοστά του (4,70% - 639 ψήφοι). Παρότι στο μεταξύ είχε αποκαλυφθεί η πραγματική φύση της και είχε στοιχειοθετηθεί η κατηγορία της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης (δολοφονία Φύσσα και Λουκμάν το ’13 κ.α.), η Χ.Α. παγιώνει εκλογική βάση, καθώς σε επίπεδο επικράτειας, τον Ιανουάριο 2015 έλαβε 6,28% και Σεπτέμβριο 6,99%.

Η αρχή του τέλους για τη Χρυσή Αυγή τοποθετείται στο 2019, είχε όμως ξεκινήσει νωρίτερα. Στις ευρωεκλογές του 2019 έλαβε 4,87%, αλλά στις εθνικές εκλογές που ακολούθησαν δεν κατάφερε να υπερβεί το 3% και έμεινε εκτός Βουλής. Η αποτυχία αυτή, σε συνδυασμό με τη δίκη, πυροδότησε διαλυτικές τάσεις στο νεοναζιστικό κόμμα.

Απώλειες που έφθασαν το 3,10% βίωσε η Χ.Α. στη μονοεδρική της Ευρυτανίας, εκεί όπου το 2015 (Σεπτ.) είχε πάρει 4,7% και το 2019 περιορίστηκε στο 1,61%. Έχασε 409 ψηφοφόρους, αφού στον δήμο Καρπενησίου έλαβε 144 ψήφους (1,80%) και στον δήμο Αγράφων μόλις 72 (1,47%). «Ενώ η πολύκροτη δίκη των μελών της είναι σε εξέλιξη και στο εσωτερικό του ακροδεξιού κόμματος οι τριγμοί εντείνονται, οι ψηφοφόροι γύρισαν την πλάτη στη Χ.Α. -ας ελπίσουμε οριστικά και αμετάκλητα», έγραφαν, τότε, τα Ευρυτανικά Νέα.

Τα γραφεία της οργάνωσης ανά την Ελλάδα άρχισαν να κλείνουν και, παράλληλα, καταγράφεται σειρά αποχωρήσεων κορυφαίων στελεχών. Τον Οκτώβριο του 2020, ύστερα από έξι ημερολογιακά χρόνια (από το 2015), έφθασε η ώρα της ετυμηγορίας για τη δράση της Χρυσής Αυγής. Με ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου, η ελληνική Δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι η Χρυσή Αυγή αποτελεί εγκληματική οργάνωση. Ο αρχηγός Ν. Μιχαλολιάκος είναι ένοχος για τη διεύθυνσή της, το ίδιο και τα προβεβλημένα πρωτοπαλίκαρά του.

Η ακροδεξιά ρητορική στην ελληνική κοινωνία δεν θα παύσει να υφίσταται με την καταδίκη της Χ.Α. και η επαγρύπνηση που απαιτείται για την απομόνωση των ακραίων στοιχείων θα πρέπει να είναι διαρκής. Η Χρυσή Αυγή υπήρξε η εγκληματική έκφραση του εθνικισμού, της μισαλλοδοξίας, του ρατσισμού, ένα καρκίνωμα στην ιστορία του τόπου που πρέπει να μην επιτρέψουμε να σηκώσει ξανά κεφάλι.