Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024

ev media-logo


Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία - Το άρθρο του Διονύση Κ. Παρούτσα

Σχεδόν σαράντα χρόνια είναι αρκετά. Αρκετά για να αλλάξει μια γενιά ανθρώπων. Πολλοί από αυτούς που γεννήθηκαν από το 1970 και μετά, έχουν σήμερα οικογένειες, έχουν αναλάβει ευθύνες, ρίχνονται στη ζωή και τις μάχες της. Για όλους αυτούς, η εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν μπορεί να σημαίνει τίποτα, γιατί δεν την βίωσαν. Όπως η επανάσταση ενάντια στους Τούρκους και ο πόλεμος του 40, έτσι και το Πολυτεχνείο, είναι απλά και μόνο μια επέτειος εθνική με κάποιες περίεργες παρεκτροπές που εν πολλοίς δεν μπορούν κιόλας να κατανοήσουν.

Με ποια λογική άλλωστε να κατανοήσει κανείς τις "επετειακές" οδομαχίες που επαναλαμβάνονται ετησίως λες κι είναι μέρος του εορτασμού; Στην κατεύθυνση αυτή οδηγεί η επαναλαμβανόμενη παρουσία των παλιών αγωνιστών στα κανάλια, η ισοπεδωτική "πατίνα" του χρόνου που εξομαλύνει τα πάντα και τους δίνει μια ρομαντική αχλύ.

Μια ματιά στα αιτήματα των φοιτητών εκείνης της εποχής, θα έδινε την εντύπωση πως ικανοποιήθηκαν, πως στα χρόνια που μεσολάβησαν, η εδραίωση της Δημοκρατίας εκπλήρωσε όλους τους μύχιους πόθους αυτών που φώναζαν "Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία".

Σίγουρα το ψωμί έχει αρχίσει και γίνεται όλο και πιο δυσεύρετο για πολλές οικογένειες. Η φτώχεια χτυπάει την πόρτα του καθενός μας ολοένα και πιο τρομαχτική, ολοένα και πιο απειλητική. Μήνας μπαίνει μήνας βγαίνει τα νοικοκυριά στενάζουν για να τα φέρουν βόλτα, τα κοινωνικά παντοπωλεία κάνουν χρυσές «δουλειές», η εκκλησία έχει ξαναβρεί το φιλανθρωπικό της στόχο. Στα σουπερ μάρκετ των Αθηνών οι εκκλήσεις είναι τραγικές: «Βάλτε ό,τι μπορείτε στο καλάθι των προσφορών διότι μέχρι σήμερα 250.000 άνθρωποι έχουν επωφεληθεί από αυτό». Ένα νούμερο απίστευτο που αν το έλεγε κανείς πριν 3-4 χρόνια, θα τον περνούσαν για τρελό.

 Με την Παιδεία τι γίνεται άραγε; Δεν διαχέεται η γνώση με τους υπολογιστές, με το διαδίκτυο με τις χιλιάδες εκδόσεις κάθε χρόνο, με τις νέες ανακαλύψεις; Μήπως τουλάχιστον δικαιώθηκαν σε αυτό οι αγωνιστές του '73;

Αμφίβολο. Στην Παιδεία, η πολιτική που εφαρμόζεται, τηρώντας πιστά της επιταγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης οδηγούν στην πλήρη της ιδιωτικοποίηση. Τα σχολεία γίνονται επιχειρήσεις που πρέπει να παρέχουν στα παιδιά όχι γνώση, αλλά την ικανότητα να είναι ευέλικτα και να μαθαίνουν εσαεί. Κι αυτό γιατί πρέπει όταν βγουν στην αγορά εργασίας να είναι επίσης πειθήνια όργανα και ευέλικτοι εργαζόμενοι που θα προσαρμόζονται στις ανάγκες των διάφορων επιχειρήσεων που πότε θα τους χρειάζονται και πότε όχι. Αλλά και με την ευκαιρία της κρίσης, χιλιάδες σχολεία έκλεισαν, κι άλλα τόσα θα κλείσουν την άλλη χρονιά.

Αυτά σε ότι αφορά το "ψωμί" και την "παιδεία".

Για την Ελευθερία άραγε; Αξίζει σήμερα να γίνει ένα νέο "Πολυτεχνείο" με παρόμοιο αίτημα; Σήμερα που η ελευθερία ξεχειλίζει από παντού; Σωστό. Για ποια ελευθερία μιλάμε όμως. Γι' αυτήν των ανούσιων μεσημεριανών τηλεοπτικών εκπομπών; Αυτή των γηπέδων; Την ελευθερία να είναι κανείς ηλίθιος και να δέχεται άκριτα ότι του σερβίρεται, και μάλιστα με την αναιδή θεωρία ότι αυτό ζητάει ο λαός;

Αλλά ελευθερία υπάρχει άφθονη! Μπορείς να γράψεις τα πάντα, να πεις τα πάντα χωρίς να κινδυνεύεις. Μπορείς να σπάσεις το Πολυτεχνείο στην Επέτειό του και να μην πας φυλακή. Ούτε καν να σε συλλάβουν…

Τότε οι εργαζόμενοι δεν είχαν δικαίωμα να συνδικαλίζονται γιατί τους έκλειναν φυλακή. Σήμερα δεν υπάρχει καν συνδικαλιστικό κίνημα. Έχει διαλυθεί. Μήπως άραγε γιατί οι εργαζόμενοι έπαψαν να έχουν αιτήματα; Μήπως το 1/3 του πληθυσμού δεν οδηγήθηκε κάτω από το όριο της φτώχειας κατά το αμερικανικό πρότυπο;

Κατά συνέπεια τα αιτήματα της εποχής εκείνης έχουν και σήμερα μια τραγικήν επικαιρότητα.

Βέβαια, τότε η εξέγερση ήταν ενάντια σε μια ομάδα ανθρώπων που πήρε την εξουσία με τη βία και για να πραγματοποιηθεί χρειαζόταν φάρμακα, ραδιοφω-νικούς σταθμούς, ξύλα και πέτρες.

Σήμερα η όποια εξέγερση πρέπει να γίνει μέσα στον καθένα, πρέπει να είναι η απομάκρυνση από την αδιαφορία που είναι αποτέλεσμα της επιχείρησης «σοκ και δέος» στην οποία μας έχουν υποβάλλει. Όμως η νέα γενιά σίγουρα θα βρει κι αυτή το δρόμο της, παρά το γεγονός ότι η μάχη που πρέπει να δώσει είναι πιο δύσκολη μιας και ο εχθρός είναι αόρατος, ύπουλος και δύσκολα αναγνωρίζεται. Και οπωσδήποτε θα βρουν ενάντιά τους όλους τους βολεμένους σαραντάρηδες που δεν θα κατανοούμε τις απόψεις τους - όπως άλλωστε κι εκείνοι οι φοιτητές δεν βρήκαν στήριξη από παντού...

Κατά συνέπεια η επέτειος του Πολυτεχνείου δεν πρέπει να καταντήσει ένας απλός εορτασμός, μια ακόμα εθνική εορτή. Πρέπει να γίνει μια ευκαιρία για έκφραση της λαϊκής δυσφορίας για τις παραλείψεις και τις πράξεις τις εξουσίας. Και τα μηνύματα που έρχονται από το τόσο μακρινό 1973, πρέπει για μια ακόμα φορά να επικαιροποιηθούν, έτσι ώστε να μην πάνε στα χαμένα η θυσία και η αγωνιστικότητα, (ή, έστω για τους σκεπτικιστές: η όποια θυσία και η όποια αγωνιστικότητα) εκείνων που βρέθηκαν στο Πολυτεχνείο εκείνες τις ανεπανάληπτες μέρες.

-----------------------------------

Μια πικρή λεπτομέρεια:

Αυτό το κείμενο αποτελεί επικαιροποιημένη εκδοχή ενός παλιότερου που είχε γραφτεί το 2004. Είναι τραγικό – απόλυτα τραγικό το πόσοι φόβοι εκείνης της εποχής έχουν υλοποιηθεί σήμερα με τον χειρότερο τρόπο. Είναι απίστευτα απογοητευτικό πόσο χαμένοι ήμασταν στην ευωχία ενός ψεύτικου παράδεισου από τον οποίο τώρα βιώνουμε μια απελπιστική έξωση. Για όποιον θέλει να κάνει ιδίοις όμμασι τις συγκρίσεις, το παλιό κείμενο εξακολουθεί να βρίσκεται σε αυτή τη διεύθυνση: http://www. evrytanika.gr/0101-0120/0105/third_eye.htm