Οι λαοί είναι όπως οι άνθρωποι. Ο βίος τους χαρακτηρίζεται από φάσεις. Η παιδική, η εφηβική, η φάση της ωριμότητας με τα καλά και τα κακά της η καθεμιά προσδιορίζουν όχι μόνο την ανθρώπινη αλλά και την πορεία των λαών.
Παρακολουθώντας όσα διαδραματίζονται γύρω μας, έχω την αίσθηση ότι μάλλον, ως λαός, ήρθε η ώρα να μεγαλώσουμε και πιθανώς να ωριμάσουμε! Αν κανείς αφήσει κατά μέρος την γκρίνια, μπορεί να διακρίνει όλα εκείνα τα στοιχεία που δείχνουν ότι εγκαταλείπουμε μια μακροχρόνια εφηβεία και οδηγούμαστε στην ενηλικίωση με ό,τι επώδυνο αλλά και θετικό(;) σημαίνει αυτό.
Ούτε μάντης ούτε φωστήρας της αναλυτικής σκέψης χρειάζεται να είναι κανείς, για να καταλάβει ότι αυτό συμβαίνει στους Έλληνες. Κάτι αφήνουμε πίσω μας, κάτι ξεριζώνεται βίαια και κάτι άλλο εμφανίζεται μπροστά μας. Αρνούμαστε να εγκαταλείψουμε την ευκολία του δεδομένου, δεν είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε το καινούριο. Νομοτελειακά, όμως, δεν μπορούμε να αποφύγουμε το ραντεβού μας με αυτό. Και ή θα προσαρμοστούμε και θα πετύχουμε ή θα το υποτιμήσουμε και θα αποτύχουμε. Νιώθουμε ό,τι ακριβώς και ο νέος στο τέλος της εφηβείας. Σύγχυση. Ούτε αυτός ούτε οι άλλοι γνωρίζουν τι ακριβώς είναι. Είναι το παιδί που αρνείται να εγκαταλείψει. Είναι ο ενήλικος που πρέπει να αναλάβει ευθύνες. Ένα πράγμα μεσοβέζικο, αχταρμάς αλληλοσυγκρουόμενων σκέψεων και συναισθημάτων. Αυτά τα δυο, παιδικότητα και ενηλικίωση, παλεύουν και ανταγωνίζονται σκληρά για την επικράτηση στο πεδίο της εφηβείας. Ρημαδιό, εκνευρισμός, παραλήρημα, τάσεις αυτοκαταστροφής, φυγής, αυτοκτονίας, αναίτιες εντάσεις, αλλοπρόσαλλες συμπεριφορές, ωριμότητα και ανωριμότητα, ξέγνοιαστο παιχνίδι αλλά και επίπονες προσπάθειες εντοπισμού ταυτότητας. Συνεχείς αναταράξεις, πισωγυρίσματα και βήματα εμπρός εναλλάσσονται.
Με δεδομένη, όμως, κατάληξη. Βίαιη και δεδομένη. Εκεί που ξεριζώνονται τα γνωρίσματα του παιδιού, δημιουργείται εύφορο έδαφος για την άνθηση των χαρακτηριστικών του «μεγάλου». Όσα πράτταμε θύμιζαν εφηβική συμπεριφορά. Η ανεμελιά, η χωρίς κόπο καλοπέραση, η αίσθηση ότι θα μας δίνονται συνεχώς ευκαιρίες, η προσπάθεια να ξεφύγουμε από την επιτήρηση για να κάνουμε τα δικά μας, δε θυμίζουν εφηβικές τρέλες; Για μια παρατεταμένη περίοδο αυτό κάναμε. Ήταν η εφηβεία μας. Σπαταλούσαμε λεφτά άλλων σε κάθε είδους ανοησία χωρίς να δίνουμε λόγο. Διασκεδάζαμε μέχρι τελικής πτώσεως χωρίς να σκεφτόμαστε ότι την επομένη μας περίμενε δουλειά(;). Αδιαφορούσαμε για τις παρατυπίες των άλλων, γιατί όλοι κάναμε τις αταξίες μας, μικρές ή μεγάλες. Επιδιώκαμε μια ζωή βουτηγμένη στη χλιδή, όπως στη monopoly. Η τράπεζα πάντα μας δάνειζε όσα χρειαζόμασταν, χωρίς να κινδυνεύουμε σε περίπτωση πτώχευσης. Το παιχνίδι, έτσι κι αλλιώς, κάποια στιγμή ξανάρχιζε και όλοι είχαμε πάλι θέση σ’ αυτό. {div float:right}{module Google (Τετράγωνο 300χ250 κειμενο)}{/div}
Η ενηλικίωση, όμως, έφτασε. Τα στοιχεία της εφηβείας δίνουν τη θέση τους στον προγραμματισμό, στην ανάληψη ευθυνών, στον καθημερινό μόχθο για την επιτυχία ή απλώς για την επιβίωση. Κάποιοι ήδη έχουν προχωρήσει εκεί, γιατί απλώς το περίμεναν. Φυσική εξέλιξη. Και όπως στην εφηβεία, συμβαίνει κάτι ακόμα. Αλλάζουμε πρότυπα. Όπως οι έφηβοι, μόλις ενηλικιώνονται, ξεχνούν από τη μια στιγμή στην άλλη όσους πριν θαύμαζαν –αναίτια αντιδραστικούς, απροσάρμοστους, ανεύθυνους που το διατυμπανίζουν, εκείνους που δρουν στα άκρα χωρίς νόημα. Ο καθένας τραβάει το δρόμο του. Ο ψευτοτσαμπουκάς μένει πίσω, γραφική φιγούρα, ξεχασμένος, ηττημένος από τη «φυσική τάξη» που επιτάσσει την εξέλιξη. Εδώ ακριβώς βρισκόμαστε ως λαός.
Έτοιμοι να αμφισβητήσουμε τον ψευτόμαγκα του «ξέρεις ποιος είμαι εγώ;» ενώ κι ο ίδιος το αγνοεί, το «χωριάτη» που παρκάρει όπου του καπνίσει, τον κουτοπόνηρο τεμπέλη που εξυμνεί τη στασιμότητα, γιατί η πρόοδος απαιτεί κόπο. Ήδη αρκετοί αμφισβητούν το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο της ψευτογκλαμουριάς, του κάλπικου ψευτοαναρχισμού της κραυγαλέας μετριότητας, της χωρίς πρόταση ψευτοαριστεράς, της αρπαχτής, της αβάσταχτης κενότητας σκέψεων, λόγων και προτάσεων αναζητώντας πλέον τη ρεαλιστική πρόταση, την ηρεμία των επιχειρημάτων που πηγάζει από την ωριμότητα.
Βέβαια, δεν ωριμάζουμε όλοι ταυτόχρονα. Άλλωστε δε θα τα καταφέρουμε εξίσου. Ούτε όλοι οι έφηβοι τα καταφέρνουν. Εξαρτάται από τις «επενδύσεις» που ο καθένας έκανε ως… έφηβος. Ο καθένας διαθέτει διαφορετικά αντανακλαστικά και εφόδια. Πολλοί ακόμα αρνούνται να πιστέψουν ότι η εφηβεία μας τελείωσε. Επώδυνη, ανώφελη και άρα ηλίθια αναμονή. Γραπώνονται από την ουτοπία της εφηβείας, γιατί ο ρεαλισμός της ενηλικίωσης είναι γεμάτος δυσβάσταχτες ευθύνες.
Είναι τα θύματα του πολιτικού λαϊκισμού -δεξιού ή αριστερού- που θολώνει τη σκέψη τους, που τους ταΐζει με παραμύθια, που τους υπόσχεται αιώνια εφηβεία και ανεμελιά. Ναι, αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι την εφηβεία ακολουθεί η ενηλικίωση. Το κάνει πάντα! Η εφηβεία τέλειωσε. Ας φερθούμε ως ενήλικες. Κι αυτοί πέρα από το να ονειρεύονται, καλούνται και να υλοποιούν. Πέρα από το να απαιτούν, πρέπει και να προσφέρουν.
Ο κ. Ζάχος είναι καθηγητής
στο φροντιστήριο «άποψη» της Λάρισας
http://sotiriszachos.blogspot.com/
